Dbanie o prawidłowy stan techniczny naszych pojazdów

Dużymi krokami zbliża się wiosna. Wraz z kolejnym sezonem warto zadbać o stan techniczny naszych pojazdów. Wbrew pozorom regularne uzupełnianie płynów eksploatacyjnych takich jak paliwo i płyn do spryskiwaczy nie jest wystarczające. Dzięki kilku prostym kontrolom, nawet w długich okresach pomiędzy kolejnymi przeglądami, możesz przyczynić się do utrzymania swojego pojazdu w stanie idealnym. I nie ma tutaj znaczenia fakt, że kompletnie się na tym nie znasz – zawsze przecież możesz poprosić o pomoc bardziej doświadczonych znajomych lub ostatecznie udać się do wykwalifikowanego serwisu, a jeśli włożysz w to trochę wysiłku – jesteś w stanie samodzielnie się tego nauczyć.

Pamiętaj, że stan techniczny Twojego pojazdu wpływa bardzo mocno na bezpieczeństwo zarówno Twoje jak i innych uczestników ruch drogowego.

Podczas wykonywania wszelkich czynności serwisowych należy zachować szczególną ostrożność, mamy tutaj do czynienia z częściami mechanicznymi (maska samochodu, różnego rodzaju sprężyny), elementami nagrzanymi do bardzo wysokich temperatur (zbiornik płynu do chłodnicy po zakończeniu jazdy) czy ostatecznie akumulator, który może porazić prądem.

Niektóre testy, aby łatwiej było je przeprowadzić zaleca się ich wykonanie podczas krótkiej jazdy testowej (np. opór stawiany przez kierownicę w samochodzie bez wspomagania).

Uwagi wstępne

a) Jeśli nie posiadamy instrukcji obsługi pojazdu w wersji książkowej można zaopatrzyć się w taką w wersji elektronicznej z internetu. To z niej dowiemy się jak wykonać większość prac przy samochodzie np. otwarcie maski, wymiana żarówek czy ustawienie poziomu świateł.

b) Jeżeli artykuł nie pokrył 100% wiedzy potrzebnej do wykonania danego testu lub masz jakieś wątpliwości doszukaj samodzielnie brakujących informacji lub zapytaj fachowca.

c) Jeśli jakiś komponent elektryczny samochodu nie działa (np. nie słychać pracy silniczka od spryskiwaczy lub nie działają wycieraczki) w pierwszej kolejności sprawdź bezpieczniki. Ich lokalizację znajdziesz w instrukcji obsługi pojazdu lub szukając tej informacji w internecie.

d) Warto wozić ze sobą komplet zapasowych bezpieczników oraz żarówek.

e) Warto być przygotowanym do tego jak wykonuje się podstawowe czynności przy samochodzie (np. w ramach kontroli drogowej lub czynności serwisowych):

• umiejętność podniesienia maski samochodu – gdzie jest dźwignia podnosząca maskę, gdzie i jak pod maską zlokalizować zaczep do odblokowania oraz w jaki sposób zabezpieczyć podniesioną maskę
• umiejętność wskazania i nazwania poszczególnych istotnych elementów pod maską (np. zbiorniki na płyny itd.)
• umiejętność wymiany żarówek w lampach przednich i tylnych (może się to wiązać także z koniecznością zdemontowania całej lampy)
• umiejętność lokalizacji skrzynki z bezpiecznikami, umiejętność sprawdzenia czy są sprawne oraz ich wymiany.
• umiejętność nazwania i włączenia każdego z rodzajów oświetlenia pojazdu.

Część z powyższej listy powinieneś oczywiście już znać – przecież były one wymagane podczas egzaminu na prawo jazdy 🙂

Wnętrze pojazdu

a) Pedał gazu, hamulca i sprzęgła

Sprawdź, czy pedały płynnie się poruszają. Jeśli któryś z pedałów zaczyna wsuwać się głębiej niż zwykle, sprawia wrażenie luźnego lub wręcz przeciwnie – trzeba włożyć więcej siły aby go nacisnąć, czas reakcji pojazdu na jego wduszenie jest inny niż zwykle natychmiast skontaktuj się z mechanikiem.

Upewnij się, że nic fizycznego nie blokuje pedałów. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę czy dywanik podłogowy nie fałduje się i jest równomiernie rozłożony. Także trzeba mieć na uwadze, że jakikolwiek „przedmiot obcy” np. butelka z napojem, pudełko itp. nie mogą znaleźć się pod nogami prowadzącego a tym bardziej pod pedałami.

b) Hamulec ręczny

Przetestuj działanie hamulca ręcznego. Idealnym sposobem na to jest zaparkowanie pojazdu z zaciągniętym hamulcem ręcznym na lekko pochyłym terenie. W rezultacie, czego każdy oczekuje, samochód się nie stoczy. Można także zaciągnąć maksymalnie hamulec i próbować ruszyć delikatnie pojazdem. W konsekwencji sprawnie działającego hamulca samochód będzie stawiał odczuwalny opór. Należy tutaj wziąć pod uwagę auta z elektrycznym hamulcem ręcznym – auto także stawi opór ale po chwili hamulec sam się zwolni.

c) Pasy bezpieczeństwa

Sprawdź, czy wszystkie elementy pasów bezpieczeństwa działają prawidłowo. Czy płynnie się rozwijają i zwijają oraz czy są stabilnie zamocowane. Należy zwrócić uwagę czy klamry, zapięcia, elementy napinające i zwijające pas nie są uszkodzone i nie mają widocznych pęknięć. Czy elementy kontaktowe (klamra – zapięcie) prawidłowo się zatrzaskują i nie są luźne.

Obejrzyj dokładnie materiał pasów – zwróć uwagę czy nie jest wystrzępiony, przetarty, rozcięty, zużyty czy w jakikolwiek inny sposób uszkodzony.

Pociągnij każdy z pasów z całej siły symulując nagłe zatrzymanie pojazdu i sprawdź czy pas prawidłowo się blokuje.

d) Kierownica

Sprawdź czy kierownica w pozycji nieruchomej posiada luzy, sprawdź także czy luzy nie występują podczas obracania kierownicą.

Zwróć uwagę czy podczas obracania kierownicą czuć opór, którego wcześniej nie było a także czy nie słychać trzasków lub innych hałasów.

e) Kontrolki świetlne i sygnały ostrzegawcze

Sprawdź czy słychać dźwięk klaksonu oraz czy natężenie dźwięku jest odpowiednio głośne.

Sprawdź czy na panelu nie święcą się żadne kontrolki ostrzegawcze lub awaryjne (np. bardzo popularne „check engine” lub poduszki powietrzne)

f) Obieg powietrza

Sprawdź czy po włączeniu nawiewu (zwykłego jak i z uwzględnieniem ogrzewania/klimatyzacji) z każdego z wylotów leci powietrze.

Sprawdź czy każdy z wylotów powietrza jest sprawny – czy można płynnie regulować szerokością otwarcia wylotu.

Sprawdź czy regualcja natężeniem nawiewu działa prawidłowo.

Sprawdź czy jeśli jest włączona klimatyzacja czy powietrze rzeczywiście jest ogrzane/schłodzone oraz czy jego zapach jest prawidłowy – możliwe, że klimatyzację trzeba będzie wyczyścić i „nabić”.

Można także sprawdzić czy nie jest wymagana wymiana filtru kabinowego. Jak to zrobić – tutaj trzeba spojrzeć do instrukcji obsługi pojazdu lub udać się do mechanika.

Nie sprawny system obiegu powietrza ma wpływ na zbieranie się wilgoci wewnątrz pojazdu a w konsekwencji zaparowywanie szyb.

g) Wycieraczki i spryskiwacze

Sprawdź czy wycieraczki działają prawidłowo – czy po ich włączeniu pracują normalnie, czy reagują na regulację pokrętła intensywności ich pracy i ostatecznie, jeżeli samochód posiada – prawidłowo pracują w trybie „auto” reagując na odczyt z czujnika deszczu.

Sprawdź czy spryskiwacze reagują po ich wyzwoleniu z odpowiedniego przycisku.

Na zewnątrz pojazdu

a) Klocki hamulcowe

Jeżeli samochód zaopatrzony jest w odpowiednią technologię panel z kontrolkami zakomunikuje nieprawidłowość. Ale pomimo tego warto także samodzielnie sprawdzić ich stan. Gdy klocki hamulcowe ulegają zużyciu może dojść do nietypowych wibracji oraz hałasów podczas hamowania. Możemy także doświadczyć procesu hamowania wcześniej niż spodziewamy się tego po naciśnięciu hamulca lub samo hamowanie będzie dużo słabsze i wydłuży się jego droga. Należy także sprawdzić, czy przy hamowaniu pojazd nie jest ściągany w jedną stronę. Jeśli zauważymy którykolwiek z tych objawów należy niezwłocznie wymienić klocki hamulcowe.

Po wymianie klocków należy unikać gwałtownego hamowania przez pierwsze 200 km jazdy – klocki muszą się dotrzeć.

b) Światła

Pierwszy i najpopularniejszy test to sprawdzenie czy wszystkie typy świateł działają poprawnie. Nie będę przypomniał, że tego typu proces występuje także podczas kontroli drogowej. W razie gdy któraś z lamp nie świeci sprawdzamy i wymieniamy żarówkę. Tutaj bardzo przydaje się zapas, o którym było wspomniane na początku artykułu.

Należy także mieć na uwadze poziom i zbieżność lamp i w razie konieczności odpowiednio je wyregulować. W specjalistycznych warsztatach dostępne jest urządzenie wskazujące odpowiednie zakresy. Ustawia się je przed samochodem i włącza lampy.

Każdy klosz musi być czysty. Zabrudzona lampa świeci nierównomiernie, może to wpłynąć nieprawidłowo na widoczność innych uczestników ruchy.

Ostatecznie należy sprawdzić czy klosze nie są popękane. Pęknięty klosz (także całe ale nieszczelne) będzie gromadzić wodę w dni deszczowe co możne zwiastować awarię elektryki bądź w najlepszym przypadku korozję złączy i ostatecznie „efekt choinki”.

c) Tablice rejestracyjne

Zdarza się czasami zgubić rejestrację. Nieraz na portalach społecznościowych pojawiają się posty o znalezieniu tablic. Na początku należy się upewnić czy tablice znajdują się na swoich miejscach.

O ile się nie mylę tablice muszą być czyste aby z odległości dało się je odczytać. Idąc tym samym tropem w komitywie z punktem poprzednim tylna rejestracja musi być prawidłowo podświetlona.

d) Koła i opony

Upewnij się, że nie brakuje żadnej z nakrętek na kole a także czy któraś z nich nie jest luźna. W razie potrzeby dokręć ją odpowiednim kluczem. W najlepszym wypadku, jeśli jest taka możliwość, siłę dokręcenia można zweryfikować kluczem dynamometrycznym.

Sprawdź ciśnienie w oponach manometrem, najlepiej wtedy, gdy opony są zimne. A przed dłuższą trasą jest to wręcz wymagane. Cieśninie w oponach można także sprawdzić na stacjach benzynowych w przystosowanych do tego stanowiskach i w razie potrzeby uzupełnić brakującą różnice. Informacja o odpowiednim ciśnieniu w oponach zazwyczaj umiejscowiona jest w wewnętrznej części drzwi od strony kierowcy, czasami też na klapce od wlewu paliwa. Jeśli jej tam nie ma można poszukać takiej informacji w instrukcji obsługi. Należy mieć na uwadze, że w warunkach zimowych ciśnienie w oponach nieco spada.

Sprawdź czy nie ma uszkodzeń opony, przebić czy nadmiernego zużycia. Dla opon letnich przy głębokości rowków bieżnika w okolicy 3 mm lub 4 mm dla opon zimowych jest znakiem, iż należy zacząć się zastanawiać nad wymianą opon na nowe. Mimo iż 1,6 mm jest dopuszczalną granicą to nie należy na nią czekać.

Jeśli pojazd ściąga na bok przy jeździe prosto na równej drodze, lub jeśli zauważysz nierówne lub nietypowe zużycie opony, prawdopodobnie musisz sprawdzić zbieżność kół.

e) Szyby

Pierwszy etap to ich czystość – myj je regularnie, zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz.

Przyjrzyj się czy szyba nie zawiera niepokojących rys, pęknięć po długości lub dużych uszkodzeń w jednym punkcie – tak zwanych pajączków. Odpryski można naprawić używając specjalnych wypełniaczy, które można nabyć w sklepie lub zlecić to wykwalifikowanemu serwisowi. Aby taką naprawę przeprowadzić i uniknąć kosztownej wymiany szyby należy spełnić oczywiście pewne warunki (uszkodzenie nie może znajdować się w bezpośrednim polu widzenia kierowcy, nie może być zbyt stare, odprysk nie może mieć więcej niż 20 mm średnicy a pękniecie więcej niż 20 cm – rozmiar zależy także od techniki naprawy)

Pamiętajmy, że w przypadku uszkodzenia przedniej szyby samochód nie przejdzie przeglądu technicznego.

f) Wycieraczki

Sprawdź czy pióra wycieraczek prawidłowo zbierają wodę z szyby i nie zostawiają smug lub obszarów wilgotnych a także czy nie słychać dźwięku tarcia/skrzypienia podczas ich pracy. Wycieraczki można wymienić samodzielnie poprzez podmianę samych piór jeśli konstrukcja wycieraczki na to pozwala ewentualnie można wymienić całe ramię wycieraczki co także nie jest skomplikowaną czynnością. Pióra wycieraczek należy zmieniać raz w roku, bez względu na to, jak często używasz wycieraczek.

Jeśli wymieniamy pióro wycieraczki przedniej szyby, należy to także zrobić w przypadku wycieraczki tylnej szyby.

Nie wolno używać do czyszczenia szyb samochodu ani wycieraczek środków używanych w gospodarstwie domowym, gdyż mogą one uszkodzić gumowe pióro wycieraczki, co będzie mieć negatywny wpływ na skuteczność ścierania.

Jeżeli temperatura spadnie poniżej zera stopni i samochód po prostu zamarznie należy w pierwszej kolejności rozmrozić wycieraczki i oczyścić je ze śniegu i ludu. Jeżeli wycieraczki przymarzły do szyby i spróbujemy je włączyć możemy uszkodzić i wycieraczki i silnik je napędzający (w najlepszym przypadku spali się bezpiecznik).

Pod maską

Stan akumulatora należy sprawdzić co najmniej raz w roku. Używając najprostszego miernika elektrycznego należy w pierwszej kolejności sprawdzić napięcie na akumulatorze przy włączonym zapłonie. Powinno ono wynosić około 12,5 V. Jeżeli jest dużo niższe może oznaczać to uszkodzony lub niedoładowany akumulator. Podczas pracy silnika napięcie na akumulatorze powinno wynosić ok 13,5 – 14,5 V(nowsze auta mogą także osiągać 15 V). Jeśli napięcie to jest przekroczone może oznaczać to uszkodzony regulator napięcia. Na bardziej szczegółową diagnostykę należy udać się do wyspecjalizowanego serwisu, który dysponuje odpowiednimi miernikami.

Kiepski stan akumulatora szczególnie widoczny jest przy niższych temperaturach – silnik podczas próby rozruchu osiąga bardzo wolne obroty lub jego odpalenie jest wręcz niemożliwe.

Należy także mieć na uwadze czy sama bryła akumulatora nie jest zanieczyszczona np. jakimś wyciekiem oleju. Stan taki może znacząco wpłynąć na jego przedwczesne uszkodzenie.

Aby sprawdzić poziom oleju zaparkuj na płaskiej powierzchni, wyłącz silnik i poczekaj pięć minut. Przy silniku powinien znajdować się mały uchwyt – jest to miarka oleju nazywana bagnetem, wyciągnij go i wyczyść po czym ponownie włóż na swoje miejsce aby prawidłowo został oznaczony poziom oleju. Wyciągnij bagnet – na nim znajdziesz skalę na której odłoży się pewne ilość oleju, jego poziom powinien znajdować się pomiędzy minimum a maksimum. W razie potrzeby uzupełnij go(zajrzyj do instrukcji obsługi gdzie znajdziesz parametry jakie musi spełniać olej w przypadku uzupełnienia). Z całą pewnością jakikolwiek olej w silniku jest lepszy niż jego brak. Przyjęło się całkowitą wymianę oleju raz na dwa lata lub po przejechaniu około 30 tys. km

Zanotuj sobie kiedy olej był uzupełniany i ile przejechanych kilometrów posiadał samochód. Następnym razem kiedy będziesz uzupełniał/wymieniał olej będziesz mógł oszacować czy nie jest on zużywany za szybko.

Jeżeli samochód parkujesz zawsze w tym samym miejsc zwróć uwagę czy pod spodem nie tworzą się plamy – może to sygnalizować wycieki paliwa, oleju czy innych płynów. Przyczynę należy niezwłocznie usunąć w wyspecjalizowanym warsztacie. Jeżeli pojawi się niewielka ilość wody wyciekająca z układu klimatyzacji jest to zjawisko normalne.

Olej w przekładni manualnej skrzyni biegów wymienia się co ok 50 tys. km. Niestety w przypadku automatycznych jest różnie i zależy od konkretnego typu samochodu, najlepiej poradę zasięgnąć w specjalistycznym serwisie.

Sprawdź czy w zbiorniku znajduje się odpowiednia ilość płynu do spryskiwaczy.

Sprawdź poziom płynu hamulcowego, jeżeli jego poziom znajduje się przy dolnej granicy należy go uzupełnić. Ze względu na specyficzne właściwości różnych rodzajów płynów i ewentualny brak wiedzy jaki płyn jest obecnie używany w aucie zalecamy jego uzupełnienie w wyspecjalizowanym warsztacie. Trzeba mieć też na uwadze, że wraz ze ścieraniem się klocków hamulcowych poziom płynu także się obniża. Płyn hamulcowy powinno zmieniać się co dwa lata.

Płyn chłodniczy także znajduje się w zbiorniku z podziałką i jego ilość musi znajdować się pomiędzy minimum i maksimum. Z biegiem miesięcy niewielka część płynu odparowuje, choć układ z założenia jest szczelny. Gorzej, jeśli płyn znika w szybszym tempie – np. w ilościach zauważalnych każdego dnia.

Jeśli nie mamy pewności, co znajduje się w układzie, lepiej po prostu wymienić cały płyn. Zawsze należy trzymać się instrukcji i stosować proporcje koncentrat-woda takie, jakie podane są na opakowaniu. Kontrolę podstawowych właściwości płynu chłodniczego najlepiej dokonać w profesjonalnym warsztacie samochodowym

Podsumowanie

Jeśli zapoznałeś się z tym artykułem bardzo nas to cieszy i liczymy na to, że świadomość korzystania jak i konserwacji pojazdu przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa na drodze. Jeśli masz jakieś spostrzeżenia podziel się nimi w komentarzu.